''Evenveel gebruiken als opwekken: dan ben je halverwege''

Ze willen het liefst dat alle Nederlandse gebouwen meer energie opleveren dan ze vragen. Maar een mooie tussenstap vindt het Utrechtse Groenpand ten minste energieneutraal: evenveel gebruiken als opwekken. De verbouwing van hun eigen kantoorpand dient als showcase. Met behulp van een financiering van het BNG Duurzaamheidsfonds wordt het gebouw volledig energieneutraal.

De naam zegt het al: Groenpand houdt zich bezig met het vergroenen van panden. “Oftewel grijze panden omturnen naar groene panden”, aldus Joren Harmanny, mede-eigenaar van Groenpand. “Vergroenen bedoelen we zowel letterlijk als figuurlijk. Figuurlijk betekent het energieneutraal maken, letterlijk geven we gebouwen een groene facelift met bijvoorbeeld een daktuin en een groene gevel.”

Eén winkel voor verduurzaming

Het begon allemaal toen Harmanny en mede-oprichter van Groenpand IJmert Muilwijk samen de studie milieukunde deden. Harmanny: “We deelden een gezamenlijke zorg over wat we als mensen op deze planeet uitspoken en over de gevolgen van klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit. Wat we niet snapten, was waarom mensen geen oplossingen aangrepen. Waarom zou niet iedereen zijn huis isoleren en warmtepompen installeren? Wij wilden dat zo makkelijk en toegankelijk mogelijk maken, van advies tot uitvoering. Eigenlijk een soort one-stop shop voor het verduurzamen van je kantoorpand of woonhuis. Dat werd Groenpand.”

Alles in eigen huis

“We werken in stappen”, vervolgt Harmanny. “Eerst komt er een adviestraject, met ook een stukje over financiering. Naast subsidies zijn dat mogelijkheden voor leningen, zoals bij het BNG Duurzaamheidsfonds voor zakelijke klanten en VvE's en de Energiebespaarlening voor particulieren. Als je geld voor duurzame maatregelen leent, verdien je dat doorgaans na een paar jaar weer terug. Na het advies volgt de realisatie. We hebben eigen installateurs in huis die zonnepanelen plaatsen, warmtepompen installeren en groendaken maken. Het is een bewuste keuze om dat zelf te doen en zo alle kennis en expertise bij elkaar te brengen in Groenpand. Van ingenieurs krijg je een theoretisch verhaal, van installateurs de praktische kant. Die bonte mix maakt dat we veel van elkaar leren.”

Kolen- en gascentrales kunnen dicht

Met hun eind 2019 aangekochte kantoorpand van ruim 1.300 vierkante meter op een bedrijventerrein in Utrecht wil Groenpand laten zien dat de stap naar energieneutraal te maken is. Harmanny: “Als heel Nederland ons voorbeeld volgt, kunnen kolen- en gascentrales straks dicht. Dat is een grote opgave én een uitdaging, maar het kan echt. Als we het maar willen. Een mooi voorbeeld daarvan is een van onze eerste klanten, Garage Cupido op Terschelling. Ze gingen bij ons een adviestraject in, waarna er bij de eigenaar een enthousiasme groeide om zijn bedrijf energieneutraal te krijgen. Hij schrok vooral van zijn ecologische footprint van duizenden tonnen CO₂ en nam zijn verantwoordelijkheid. De garage is inmiddels energieneutraal.”

Twee grote energieslurpers

Een energieneutraal pand begint bij isoleren, bijvoorbeeld met driedubbel glas en dak-, vloer- en gevelisolatie. “Daarna kijk je naar de overgebleven energiebehoefte, die je duurzaam opwekt met bijvoorbeeld zonnepanelen”, zegt Harmanny. “Kantoorpanden hebben twee grote energieslurpers: verwarming en verlichting. Vloerverwarming is een goede stap naar een efficiënter verwarmingssysteem met lagetemperatuurverwarming, bij voorkeur in combinatie met een warmtepomp en een warmteterugwinsysteem. Voor verlichting is dat een automatisch schakelsysteem dat hele verdiepingen aanstuurt. En op ledverlichting ten opzichte van conventionele verlichting kun je flink besparen. Sowieso is nadenken over led de moeite waard. Het is een relatief kleine investering die je snel terugverdient.”

Onafhankelijk worden van fossiele brandstoffen

Inmiddels helpt Groenpand alweer zes jaar zowel particuliere als zakelijke klanten om hun pand(en) te vergroenen en onafhankelijk te laten worden van fossiele brandstoffen. Harmanny: “Dat is ook echt nodig, want naast dat fossiele brandstoffen schaars worden, zijn ook de gevolgen van onze CO₂-uitstoot voor het milieu niet te overzien. Met ons eigen kantoorpand dat straks energieneutraal is, hopen we meerdere bedrijven en particulieren zover te krijgen. Met als ultiem doel dat Nederlandse huishoudens en bedrijven straks meer energie produceren dan ze nodig hebben. Het BNG Duurzaamheidsfonds speelt daarin voor zakelijke klanten een belangrijke rol. Ook voor ons, want zonder financiering hadden we onze energieneutrale ambitie nog even moeten parkeren en het bij een enkele verbouwing moeten laten.”

Meer over Groenpand lees je op hun projectpagina en op hun eigen website.